توضیحات
کتاب ثریا دراغما
کتاب ثریا دراغما اسماعیل فصیح میتواند راهگشای بسیاری از نویسندگان ایران باشد که دغدغه کتابهای پرفروش را در سَر دارند. کتابهای فصیح با حفظ معیارهای داستانی مرسوم توانسته است با لحنی جذاب و روایتی پرکشش مخاطبان بسیاری از طیفهای متفاوت را جذب کند. اگر بگوییم فصیح و رمانهایش مرز خالی بین داستانهای روشنفکرانه و عامهپسند را از میان برداشته، چندان خطا نکردهایم. فصیح قادر است مفاهیم خاص و جریانهای روشنفکری را در فضای عمومی به تصویر بکشد. از سوی دیگر، او با آشنایی از فضاهای جدی رماننویسی، تلاش میکند با احیای قصهگویی و روایتهای جذاب و گاه رمانتیک، خوانندگان را با رمانهایش درگیر کند، با علم بر این نکته که نباید به ورطه سطحینگری بغلتد. فصیح با خلق و روایتِ فضاهایی که گاه برای بسیاری دور از دسترس است به داستانهایش جذابیتی خاص میبخشد. اختلافنظر درباره داستانهای فصیح بسیار است، تاکنون در مدح و ذم او بسیار شنیدهایم، اما تا خوانندگان خودشان دستبهکار نشوند و کارهایش را نخوانند، به قضاوت دقیقی دست پیدا نخواهند کرد. با امیرهوشنگ افتخاریراد درباره «ثریا در اغما» به گفتوگو نشستهایم که میخوانید.
ثریا یکی از اقمار و صور فلکی است، نام دیگر شش ستارهای که همچون خوشه انگور در آسمان دیده میشود و به آن خوشه پروین هم میگویند. پس خواننده با سه وجه عنوان کتاب آشنا میشود: ثریا، در معنای کلی نور (در معنای استعاری حیات و امیدبخشی، مثلا) و ستاره و چون شبیه خوشه انگور است، شراب؛ اما نور و ستاره و شراب، در وضعیت اغما قرار دارند. میبینیم که بدینترتیب، بخشی از گره رمان باز میشود: این چه شرایط و وضعیتی است که نشانگر افول و احتضار ستاره (حیات و امید) است؟ ثریا بهگفته جلال آریان، دختری جوان و زیبا و تحصیلکردهای است که تجربه عشق هم در زندگی داشته است، اما این ستاره رو به افول است. کامل نمرده است و در پایان رمان از مرگ قطعی او سخنی در میان نیست، همه شواهد و علائم حیاتی در وخیمترین وضع است، اما آریان یا نویسنده چیزی از صحنهآرایی مرگ توصیف نمیکند. پس فضای سیاسی-اجتماعی حاکم بر رمان، ستارهای است رو به افول، در احتضار. این فضا بر درونیات جلال آریان هم سایه انداخته است. اگر بخواهیم از او نمونهای از تصور جسمانی در عالم واقع به دست دهیم، میتوان گفت او شمایی از همفری بوگارت (در سینما) است، به بیان دقیقتر، در واقعیت مجازی، آریان به نقشهایی که بوگارت بازی میکند (که بخشی از خود واقعی بوگارت هم بوده) نزدیک است، و احتمالا قدری بلندقدتر از او
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.